Stertzing orgel 1702  Erfurt Büßleben

Het orgel werd oorspronkelijk gebouwd voor het Benedictijnenklooster in Erfurt op de Petersberg (Petersberg) in 1702. Het werd gemaakt door Georg Christoph Stertzing uit Eisenach die in zijn tijd een zeer bekende orgelbouwer was. Het orgel werd gewaardeerd door de familie Bach. Johann Sebastian Bach was toen 27 jaar; hij en andere leden van de familie Bach bespeelden zijn instrumenten!

Tijdens de secularisatie besloot de gemeente Büßleben het orgel te kopen en heeft het in 1812 naar de St. Petrikirche in Büßleben verhuisd. In die tijd was Büßleben een kleine stad en nu is het een wijk van Erfurt. De Sankt Petrikerk is het oudste gebouw van Büßleben. De bouw begon in 1103. Omdat kerk ver van de grote muziekcentra lag is misschien de reden waarom het orgel in vrijwel ongewijzigde staat bleef.

In het tijdperk van romantische modificaties bleef dit instrument vrijwel intact, omdat er ook geen plaats was om dergelijke modificaties aan te brengen. De originele orgelkast paste precies in de kerk, rondom het orgel was geen ruimte beschikbaar. Enkele veranderingen ​​​​zijn aangebracht, maar het grootste deel van de oorspronkelijke staat is bewaard gebleven. Dat maakte een zeer nauwkeurige renovatie mogelijk maakte, uitgevoerd in de jaren 1998-2002 door de orgelbouwer Alexander Schuke uit Potsdam. Schuke zegt:
Met de restauratie en reconstructie in 2005 van het Georg-Christoph-Stertzing-orgel uit 1702 werd postuum een ​​meester geëerd die qua kwaliteit absoluut gelijkwaardig is aan de Hamburgse orgelbouwer Arp Schnitger. Vrijwel geen andere orgelbouwer kan zo'n verbondenheid tonen met Bach, die hem en zijn instrumenten door de jaren heen heeft gevormd.

Erfurt-Büßleben is de enige plaats waar nog het erfgoed van Stertzing bewaard is gebleven en het is ook het oudste instrument van deze omvang in de regio Thüringen. Vermeldenswaard is dat het orgel model stond voor het nieuwe Bach-orgel in de St. Thomaskerk in Leipzig. Het doel was om een ​​ instrument met een authentiek klank uit de tijd van Johann Sebastian Bach te creëren.

De klavieromvang van het manuaal is van C-c3 en het pedaal van C-e1, in de sample set kan die worden uitgebreid tot f3 en f1. Oorspronkelijk ontbraken in alle klavieren de toetsen voor de laagste Cis. Deze toon wordt ook tegenwoordig vaak weggelaten; het komt in geen enkele compositie voor. In de sample set is de toon als extensie in te schakelen.
Het orgel heeft een fascinerende stemming, die dicht bij de middentoonstemming klinkt. De toonhoogte is hoog a1 = 529 Hz, wat bijna drie halve tonen boven de standaard toonhoogte van 440 Hz ligt.

Klanken aanpassen

De uitdrukking Cultureel erfgoed is zeker van toepassing op het orgel Erfurt-Büßleben. Gebouwd door Georg Christoph Stertzing in Eisenachde geboorteplaats van Johann Sebastian Bach, is het door meerdere leden van de familie Bach vaak bespeeld. Het orgel is later verhuisd naar Büßleben op de Petersberg bij Erfurt. Waar andere orgels vaak aan de ‘modernere opvattingen’ werden aangepast, was er in deze kerk geen plaats. De orgelkast stond ingeklemd tussen pilaren en dak.

Het orgel is door Alexander Schuke is tussen 1998 en 2002 gerestaureerd. De pijpen waren allemaal nog origineel. Toen Schuke de opdracht kreeg om een orgel te bouwen voor de Thomaskerk in Leipzig om de muziek van Johann Sebastian Bach op waardige wijze te vertolken, nam hij het orgel van Büßleben als beste voorbeeld van de stijl van Bach.

De sample set geeft de klanken goed weer, maar waar ik gewoonlijk de voorkeur geef aan de DRY samples, heb ik hier in de Front samples de beste klanken gevonden. Rear samples zijn bedoeld als weergave van de nagalm, maar daarvan heb ik nooit gebruik gemaakt.
Vanaf Hauptwerk 5 is convolutiegalm beschikbaar, waar als bron een Impulse-Response opname voor nodig is. Hauptwerk heeft een ruime keuze aan IR opnamen. Het is niet nodig dat deze in dezelfde kerk zijn gemaakt, waar de klanken voor de samples zijn opgenomen.

Voor de Principal-klanken zijn niet alleen de Amplitude instellingen van belang, maar ook instellingen van de Brightness.
Vanaf klein c tot c1 heb ik de Brightness verhoogd naar twee, van c1 tot f2 gaat de Brighhtness geleidelijk naar vijf en vanaf f2 naar de hoogste toon blijft het vijf. Zo klinkt een heldere prestantklank. De Amplitudes (volume) worden op een gelijkmatig niveau ingesteld. Bij het laagste octaaf gaat de Brightness naar geleidelijk naar lagere waarden. Het moet klinken als de lage tonen van een Cello. De fluitklanken laten duidelijke voorlopertonen horen. Het kenmerk van goed geïntoneerde pijpen van de barok. Wanneer de nagalm naar minimaal gaat, klinken de pijpen droog, zoals ze ook klinken wanneer ik pijpen meteen na het maken aanblaas.

Tremulant

Een tremulant is niet op het orgel aanwezig, maar met het verstemmen van de Quintadeen 8' is een mooie zweving mogelijk. De Quintadeen 8' heb ik op een een matig volume ingesteld. De stemming (bovenste rij van de intonatie) heb ik naar boven geschoven tot een aangename zweving met de Traversa 8' hoorbaar wordt. Het klinkt als een Voce Umana 8'; de Gedackt 8' samen met de Quintadeen 8' vormen een fluitenzweving. Met het koppelen van de manualen is de combinatie Quintadeen 8' met Principal 8' als Schwebungsprincipal te horen. Dat was een register dat oorspronkelijk op dit orgel was gedisponeerd.

  Deutsch
   English
start
huisorgel
hauptwerk
martini
duren
alessandria
reil
erfurt
oloron
arnstadt
baumeister1
buckeburg
prytanee
noordbroek
convolutie
intonatie
boekenhw
contact
boeken over orgebouw
prestant
linkedsites