Impulse-Response techniek

De Impulse is een kort, sterk geluid van een sweep van sinusgolven van alle toonhoogten, waarmee een grote akoestische energie met een breed frequentiespectrum in korte tijd de kerk in wordt gestuurd.

De Response zijn de weerkaatsingen van de klanken door muren, pilaren en plafond. De meest nabije wanden geven als eerste hun reflecties, de objecten die wat verder weg staan doen er langer over. Het volume ervan wordt geleidelijk aan minder en daardoor sterven de klanken uit. Het zijn enorm veel weerkaatsingen, allemaal met eigen galmtijden die via microfoons naar een krachtige computer worden gestuurd. De computer berekent het complexe proces van alle reflecties en legt dat vast in een digitaal geheugen als een exacte kopie van de akoestiek van de ruimte.

Door het moduleren van klanken op de akoestische processen in het geheugen ontstaat Convolutie. Het Nederlandse woord verstrengeld verklaart werking. Elke klank die via dat geheugen wordt gestuurd, klinkt alsof de klank in die akoestische ruimte is ontstaan.

De organist die thuis speelt op een Hauptwerkorgel met twee kanalen met DRY samples plus nagalm uit een Impulse-Response opname hoort dezelfde klanken in dezelfde akoestiek, als bij het bespelen van het orgel in de kerk. Hij hoort de klanken uit de pijpen op korte afstand en ondergaat de reflecties in de akoestiek van de kerk. De eerste weerkaatsing op korte afstand wordt snel gevolgd door meerdere reflecties door steeds verderweg liggende objecten, waardoor de nagalm opbloeit en uiteindelijk uitsterft. Dit kan uitsluitend met DRY samples.

WET samples worden op grote afstand van het orgel opgenomen en geven de galm weer zoals deze op die plaats klinkt. Het is een totaal ander effect dan de weergave van de opbloeiende galm, zoals de organist die bij de speeltafel ondergaat. Surround is een verzameling van WET samples, die wel veel galmende klanken laten horen, maar het blijft een armzalige weergave van de akoestiek van de kerk.
Reflecties in de akoestiek

In een kerk is het orgel de bron van de klanken. De tonen uit de pijpen reflecteren tegen de muren, de pilaren en het plafond. Deze objecten bevinden zich op toenemende afstanden van de bron en daarom komen de reflecties van steeds groter wordende afstanden, het volume neemt af tot de tonen uitsterven. De nagalm verwijdert zich van de bron.

Dit is ook te horen in de bergen, wanneer de roep van de bergbeklimmer weerkaatst wordt door steeds verder weg liggende rotsen, waarbij het volume gelijkmatig vermindert. Het kenmerk van de galm is dat het zich verwijdert van de bron en uitsterft in de verte. Net als de steen in de vijver, de rondom optredende golven worden zwakker tot ze uitsterven.

Wanneer ik in de kerk een toets indruk hoor ik de toon onmiddellijk, nog voor de eerste reflectie optreedt. Het klinkt zonder vertraging zodat ik de articulatie en frasering kan gebruiken op de manier die ik wil uitdrukken. Iemand die van blad speelt, kan de aangegeven noten spelen en is minder afhankelijk van wat hij hoort, maar ik speel zelden van blad. Om te improviseren moet ik zonder vertraging van toon naar toon kunnen gaan. Ik hoor hoe de tonen zich dichtbij vormen en hoe ze in de verte uitsterven.

Als ik dat in de huiskamer op het Hauptwerkorgel net zo wil beleven, moet ik DRY samples en convolutiegalm gebruiken. De tonen uit de DRY samples komen overeen met de tonen uit de pijpen en de convolutiegalm is een kopie van de akoestiek van de kerk. Zo komt de situatie overeen met het bespelen van het orgel in de kerk.

Hoe de juiste IR te kiezen

Impulse Response (IR) is een footprint van de akoestische eigenschappen van de gegeven kerk. IR kan worden gebruikt om deze eigenschappen te reproduceren en toe te voegen aan de pijpklanken van de samples. De meest kenmerkende akoestische karakteristiek van een ruimte is de nagalmtijd. Daarom staan de IRs in deze lijst in de volgorde van de nagalmtijd. Er zijn echter andere functies op basis waarvan je de favoriete IR kan kiezen. Voor normaal gebruik zijn de meest interessante parameters nagalm tijden (EDT, T20, T30) en Clarity C50 en C80.
RT, T20, T30-reverberation time (RT) is gedefinieerd als de tijd die nodig is om het geluid tot 60dB onder de oorspronkelijke waarde te laten uitsterven.

De nagalmtijd is afhankelijk van de frequentie
Elke frequentieband zal anders uitsterven. Meestal sterven zeer hoge frequenties zeer snel uit, de maximale RT is ergens tussen 500-2000 Hz. Elke IR-beschrijving bevat een grafiek waarin het frequentie verval voor verschillende frequentiebanden wordt weergegeven. De kleuren geven de intensiteit van het geluid aan: geel = hoge energie, rood = minder energie, violet = lage energie, zwart = geen energie (achtergrondruis).
zie galmfoto's Martinikerk en Michaelskerk
Sonus Paradisi - Impulse Response (IR) gebruiksgids

Installatie
Om de Impuls Response te kunnen gebruiken moet deze eerst worden geïnstalleerd en dat gaat op dezelfde manier als het installeren van een sample set.

1. Start Hauptwerk.
2. Selecteer het File menu en selecteer vervolgens  Installeer organ, temperament, or impulse reverb
3. Hauptwerk opent een dialoogvenster. Navigeer via de mappen naar het installatiepakket dat je hebt gedownload.
4. Hauptwerk pakt het pakket uit en installeert het. Bevestig de installatie wanneer dit wordt gevraagd.
5. Als er meer installatiepakketten zijn, herhaalt je stap 2-4 voor elk resterend installatiepakket.

Als er veel IRs in één keer zijn aangeschaft, zijn er ook veel kleine installatiepakketten. Het is noodzakelijk om elk pakket één voor één te installeren.          
                                                                    Impulse Response Sonus Paradisi      PDF

Het installeren van de IR galm

Om de galm te kunnen gebruiken moet eerst de regelschuif zichtbaar zijn
1. Ga naar View - Large floating control panels en vervolgens naar:
2. Audio mixer, routing and voicing/panning settings zet de regelschuif op 100
3. Kies bij General settings: Audio mixer for adding reverb
4. Het scherm Audio mixer is nu zichtbaar. Kies Select dit kan 10 seconden duren
5. Kies de gewenst Impulse Response Reverb
6. De pre-delay, wet-mix en reverb-level zijn desgewenst wat aan te passen,
    maar het beste resultaat wordt bereikt door weinig te wijzigen.
  Deutsch
   English
start
huisorgel
hauptwerk
martini
alessandria
reil
erfurt
obervellach
arnstadt
baumeister1
buckeburg
prytanee
sieber
noordbroek
convolutie
intonatie
boekenhw
contact
boeken over orgebouw
metalen pijp maken
prestant
linkedsites